Ekosystem Morza Bałtyckiego

W tamtym roku Lina i Leon spędzili lato nad Morzem Bałtyckim. W tym roku są na wakacjach nad Morzem Śródziemnym. Leon wbiega do wody, chlapiąc jak szalony, dokładnie tak jak w zeszłym roku nad Bałtykiem. Ale już chwilę później wybiega z wody, plując i przecierając oczy. Fuj, ta woda jest o wiele bardziej słona niż w Bałtyku!

To był nieco bolesny sposób na odkrycie, że Bałtyk ma niższe stężenie soli niż inne morza. Morze Bałtyckie znajduje się na północy Europy, graniczy z Półwyspem Skandynawskim i Europą kontynentalną. Morze Bałtyckie łączy się z Oceanem Atlantyckim tylko przez Morze Północne i kilka płytkich cieśnin. Do Bałtyku wpływa ponad dwieście rzek z otaczających go lądów. Rzeki dostarczają do morza wodę z obszaru cztery razy większego od samego Bałtyku!

Wszystkie te rzeki dostarczają do Bałtyku mnóstwo słodkiej wody, więc stężenie soli w wodzie morskiej spada. Morze Bałtyckie jest płytkie, a cieśniny łączące go z Oceanem Atlantyckim są wąskie, więc wody tych dwóch zbiorników nie mieszają się ze sobą zbyt dobrze. Ponieważ tutejszy klimat jest chłodny, z Morza Bałtyckiego wyparowuje niewiele wody. Tak więc stężenie soli, czyli zasolenie, ciągle utrzymuje się na niskim poziomie. Gdy średnie zasolenie oceanów wynosi około 3,5 procenta, zasolenie Bałtyku wynosi średnio tylko około 0,8 procenta.

To sprawia, że woda w Bałtyku nie jest ani słodka, ani słona, nazywamy ją słonawą. Zachodni Bałtyk znajdujący się bliżej cieśnin ma wyższe zasolenie, bo aż 2,5 procenta. Zasolenie w północnej części Bałtyku wynosi zaledwie 0,1 procenta. Warunki w płytkich, słonawych wodach Bałtyku nie są odpowiednie dla wszystkich organizmów. Nie ma tu wielkiej różnorodności roślin i zwierząt.

Jednak jest tu wiele organizmów tego samego rodzaju czy gatunku. W Morzu Bałtyckim można znaleźć zarówno gatunki morskie słodkowodne, jak i słonowodne. Są to na przykład glony, rośliny, zwierzęta, a nawet bakterie. Większość gatunków morskich ryb, takich jak dorsz, śledź, morszczuk czy flądra zamieszkuje zachodnią część Bałtyku. Bliżej wybrzeży oraz w północnej części Bałtyku zasolenie wody jest mniejsze, więc jest tam mniej gatunków morskich i więcej gatunków słodkowodnych.

Występuje tam na przykład okoń, szczupak czy płoć. Morze Bałtyckie jest także domem dla wielu ssaków morskich, takich jak morświn, foka szara, a także wielu ptaków wodnych, na przykład mewy srebrzystej. Wszystkie te ożywione i nieożywione elementy przyrody stworzą unikalny ekosystem. Cech Morza Bałtyckiego sprawiają, że jego ekosystem bardzo podatny i wrażliwy na zmiany. Na wybrzeżu Bałtyku znajduje się wiele dużych miast oraz wiele gruntów wykorzystywanych pod rolnictwo i przemysł.

Dlatego chemikalia i inne zanieczyszczenia pochodzące z tych obszarów prędzej czy później trafiają do Bałtyku. Powodują zanieczyszczenie wody i zwiększają w niej zawartość składników odżywczych. Może to prowadzić do zwiększonego wzrostu glonów i niektórych rodzajów bakterii, które mogą być niebezpieczne dla innych gatunków bałtyckich, a nawet dla ludzi. Ruch morski i rybołówstwo mają również ogromny wpływ na ekosystem Morza Bałtyckiego. Działalność człowieka przyczynia się do zanieczyszczenia wód, co wpływa na organizmy żywe, zasolenie oraz poziom tlenu w Morzu Bałtyckim.

Odnowienie się wody w Bałtyku trwa około trzydziestu lat. Bałtycki ekosystem może się jeszcze odbudować, jeśli damy mu na to szansę. Przyniosłoby to korzyści zarówno nam, jak i naturze.