Mydło

Michał chce usunąć tę tłustą plamę z koszulki. Ale sama woda do tego nie wystarczy. Dlaczego? Ponieważ cząsteczki oleju są niepolarne. Nie mają określonych obszarów naładowanych dodatnio lub ujemnie, a w cząsteczkach wody są takie miejsca.

Cząsteczki wody są polarne: jedna strona jest naładowana dodatnio, a druga ujemnie. Aby pozbyć się plamy, Michał musi znaleźć niepolarny rozpuszczalnik. Ma do wyboru różne silne i cuchnące środki, takie jak rozcieńczalnik do farb czy aceton, ale nie chce zniszczyć koszulki. Na szczęście jest coś, czego używamy codziennie i co działa prawie tak samo dobrze: mydło. Po jednej stronie cząsteczki mydła znajdują się dwa atomy tlenu.

Te atomy są naładowane ujemnie, więc cała cząsteczka jest jonem. To oznacza, że można ją łatwo rozpuścić w wodzie. Po drugiej stronie cząsteczki mamy długi „ogon” atomów węgla i wodoru. Nie ma tam obszarów naładowanych dodatnio lub ujemnie, więc ten fragment cząsteczki mydła jest niepolarny. Oznacza to, że ta część bez problemu rozpuszcza inne substancje niepolarne, takie jak tłuszcz.

Ponieważ podobne rozpuszcza podobne, jeden koniec cząsteczki mydła rozpuszcza olej i tłuszcz, a drugi koniec rozpuszcza się w wodzie. Gdy Michał nałoży mydło na plamę, niepolarne końcówki otoczą tłuszcz. Gdy będzie spłukiwał mydło wodą, polarne końcówki cząsteczek mydła skierują się na zewnątrz, dlatego całość rozpuści się w wodzie. I plamy nie ma! Jenny chyba też ma plamę, której musi się pozbyć.

Tłusty smar z łańcucha od roweru trudno będzie usunąć. Nawet mydło nie wystarczy, żeby całkiem się go pozbyć. Ale Michał ma pomysł. Najpierw potrzebujemy czegoś, co jest jeszcze bardziej niepolarne, niż mydło. Na przykład krem do rąk.

Albo olej spożywczy. Nakładamy to na trudną do usunięcia, tłustą plamę i zostawiamy tak na kilka minut. Popatrz, olej rozpuścił plamy. Teraz wystarczy usunąć olej używając mydła. Jeśli więc chcesz się pozbyć bardzo tłustej plamy, stosuj zasadę „podobne rozpuszcza podobne” i najpierw rozpuść ją w oleju!