Okresy i grupy w układzie okresowym pierwiastków

Do tej pory poznano118 rodzajów różnych pierwiastków. Uporządkowane są one w specjalny sposób w tabeli zwanej okresowym układem pierwiastków. Pierwiastki uporządkowane są w pewien logiczny sposób. Spójrzmy tutaj: W lewym górnym rogu znajdziemy pierwiastek wodór. Atom wodoru ma tylko jeden elektron.

Kolejny pierwiastek, hel, ma dwa elektrony. Aby umieścić trzeci elektron, tak jak jest to w przypadku pierwiastka litu, potrzeba drugiej powłoki elektronowej. Widzimy to umieszczając lit w nowym rzędzie układu okresowego. Lit jest pierwszym pierwiastkiem drugiego rzędu. Każdy kolejny atom na prawo ma o jeden elektron więcej.

W końcu docieramy tutaj. Gdy na zewnętrznej powłoce znajduje się osiem elektronów, nie ma już na niej miejsca dla kolejnych. Jeśli chcemy dodać kolejny elektron, musimy dodać kolejną, nową powłokę elektronową, trzecią powłokę. Co również oznacza, że zaczynamy nowy rząd: trzeci rząd. W ten sposób zauważamy pewien powtarzający się schemat: gdy przesuwamy się w prawo, liczba elektronów zwiększa się aż do momentu, gdy na zewnętrznej powłoce znajduje się osiem elektronów.

Wtedy właśnie zaczynamy nową powłokę elektronową, w nowym rzędzie. Oznacza to, że wszystkie pierwiastki z „pełną zewnętrzną powłoką" znajdują się jeden nad drugim, w tej samej kolumnie. Pierwiastki z pełną zewnętrzną powłoką nie chcą reagować z innymi substancjami. Są to gazy szlachetne. Wszystkie one, poza helem, mają po osiem elektronów na swoich ostatnich powłokach - po osiem elektronów walencyjnych.

Wszystkie pierwiastki na początku rzędów, po lewej stronie mają tylko po jednym elektronie walencyjnym. Wszystkie te pierwiastki, oprócz wodoru na szczycie, są miękkimi i lekkimi metalami - litowcami. Litowce chętnie reagują z innymi substancjami. Tak samo dzieje się w tych kolumnach: pierwiastki w tej samej kolumnie mają taką samą liczbę elektronów walencyjnych i co za tym idzie, podobne właściwości. Dlatego też kolumny nazywane są grupami.

W każdym rzędzie liczba elektronów walencyjnych zwiększa się, aż do ośmiu. A potem znowu wraca do jednego elektronu walencyjnego. Oznacza to, że w każdym rzędzie właściwości powtarzają się, pojawiają się okresowo. Dlatego też rzędy w układzie okresowym pierwiastków nazywane są okresami. Atomy w pierwszym okresie mają po jednej powłoce elektronowej.

Wszystkie atomy w drugim okresie mają dwie powłoki, i tak dalej. Atom o największej liczbie elektronów jaki znamy, 118, jest ostatnim pierwiastkiem w siódmym rzędzie. Co to oznacza? Oznacza to, że ma on siedem powłok elektronowych, ponieważ znajduje się w siódmym okresie. A jego zewnętrzna powłoka ma osiem elektronów, ponieważ ten pierwiastek znajduje się w grupie najdalej po prawej stronie.

A więc: Kolumny w układzie okresowym pierwiastków nazywane są grupami. Pierwiastki w tej samej grupie często mają podobne właściwości. Rzędy nazywane są okresami, gdyż właściwości powtarzają się okresowo. Okresy wskazują także na to, ile powłok elektronowych mają atomy, od jednej powłoki u atomów na górze, do siedmiu powłok u atomów na dole.