อนุกรมวิธาน : พืช

ทุกชีวิตบนโลกนี้ล้วนเกี่ยวข้องกัน ไม่ว่าจะทางตรงหรือทางอ้อม สิ่งมีชีวิตทุกชนิดล้วนมี บรรพบุรุษเดียวกัน ซึ่งเป็นสิ่งมีชีวิตเซลล์เดียวที่เกิดขึ้น เมื่อหลายพันล้านปีมาแล้ว เมื่อนักชีววิทยาได้มาศึกษาชีวิต และจำแนกความแตกต่างของทุกสปีชีส์ไว้ ซึ่งเราเรียกมันว่าอนุกรมวิธานวิทยา เมื่อมีการแบ่งดิวิชั่นของ สปีชีส์ต่างๆขึ้นมา ความใกล้ชิดของสปีชีส์จะเป็นเกณฑ์ ที่ใช้ในการแบ่งนี้ กล่าวคือ เรายังต้องย้อนกลับไปดู สิ่งมีชีวิตอีกกี่รุ่นกัน จึงจะเจอบรรพบุรุษที่เรามีร่วมกัน ลองเปรียบเทียบกับครอบครัวของเราเองสิ ถ้าเรามีพี่น้อง ที่มาจากพ่อแม่เดียวกัน นั่นทำให้ เราทุกคนต่างเกี่ยวข้องกันอย่างใกล้ชิด ทั้งเราและลูกพี่ลูกน้องของเรา มีปู่ย่าตายายคนเดียวกัน ซึ่งพวกท่านก็เกิดมาก่อนเรา 2 รุ่น นี่ถือได้ว่าเรากับพี่น้องร่วมท้องมีความ ใกล้ชิดกันกว่าลูกพี่ลูกน้องคนอื่นๆ ยิ่งเรามองย้อนหลังกลับไปยัง ผู้ใหญ่รุ่นก่อนๆ เพื่อค้นหาบรรพบุรุษที่มีร่วมกัน ความใกล้ชิดที่เรามีต่อพวกเขา ก็จะยิ่งน้อยลงไปเท่านั้น พวกสัตว์และพืชเองก็ไม่ต่างกัน เพราะอนุกรมวิธานวิทยาได้แสดงให้เห็น ว่าพวกมันถูกจำแนกกันด้วยวิธีใด วิธีหนึ่งที่เรามักจะใช้ในการ จัดหมวดหมู่พืชในโลกนี้ ก็คือแบ่งมันออกเป็น 2 กลุ่ม ในกลุ่มแรกนั้น จะเป็นไม้เนื้อแข็ง ซึ่งประกอบไปด้วย ต้นไม้ พุ่มไม้ต้นเตี้ย หญ้าต่างๆ เช่นพวกธัญพืช อันเป็นพืชเศรษฐกิจ เช่น ข้าวสาลี ข้าว และหญ้า ที่นิยมปลูกกันในสนาม รวมทั้งไม้ล้มลุก ที่มีลำต้นอ่อนกว่าพืชอื่นๆ เช่น ไม้ใบและไม้ดอกต่างๆ พืชในกลุ่มแรกนี้ ทุกชนิดนั้นจะขยายพันธุ์ได้ ด้วยการหว่านเมล็ด เราจึงเรียกมันว่าพืชมีเมล็ด พืชกลุ่มที่สอง จะประกอบไปด้วยพวกเฟิร์น และไลโคไฟตา พืชในกลุ่มที่สองนี้ไม่มีดอก จึงไม่อาจขยายพันธุ์ได้ด้วยดอก แต่มันจะขยายพันธุ์ด้วยการปล่อยสปอร์ ที่มีขนาดเล็กมากๆและกระจาย ไปได้ง่ายดายในสายลม ถ้าเราลองมองไปที่ท้องใบของเฟิร์น จะเห็นว่ามีแผ่นสีดำเล็กๆอยู่ ซึ่งเป็นจุดสะสมสปอร์ พืชเหล่านี้เป็นพืชมีสปอร์ และพวกมันก็เกิดขึ้นมาบนโลกนี้ ก่อนที่พืชมีเมล็ดจะเกิดด้วยซ้ำ ทว่าพืชทั้งหมดที่กล่าวมาแล้วข้างต้น กลับมีสิ่งที่เหมือนกันก็คือ เวสเซล ที่ทำหน้าที่ลำเลียงน้ำและสารอาหารต่างๆ ที่มาจากราก เพื่อนำไปเลี้ยงส่วนใบและดอกต่อไป พวกมันเป็นพืชมีท่อลำเลียง แต่ก็ยังพบว่าพืชมีสปอร์บางชนิด กลับไม่มีเวสเซล มันคือมอสส์นานาพันธุ์ คุณลักษณะร่วมที่พืชเหล่านี้มีจะ ส่งผลต่อพืชบกมากมายบนโลก ถ้าเราวาดแผนผังอนุกรมวิธานวิทยา แผนผังต้นไม้ที่ได้ก็จะเป็นแบบนี้ เส้นกิ่งที่เห็นอยู่นี้จะบอกให้เรารู้ว่า ทำไมพืชที่ต่างกันจึงมาเกี่ยวข้องกันได้ จุดแดงพวกนี้จะนำเราไปหา บรรพบุรุษที่พืชมีร่วมกัน พืชที่เราเห็นในกรอบสีแดง เป็นพืชที่มีท่อลำเลียง ส่วนในกรอบสีฟ้าคือพืชที่มีสปอร์ แต่นี่คือแผนผังครอบครัวของพืช ทุกชนิดด้วยหรือเปล่า ไม่ใช่เลย นี่เป็นแค่แผนผังพืชบกในโลกนี้เท่านั้น ยังมีสาหร่ายสีเขียว ที่อาศัยอยู่ในมหาสมุทรและสะเลสาป ซึ่งพวกมันก็เป็นต้นแบบของพวกพืชสีเขียว และพืชสีเขียวก็เป็น 1 ใน 3 ของดิวิชั่น ในอาณาจักรพืชนี้ด้วย ยังมีพืชอื่นๆก็คือสาหร่ายสีแดง และสาหร่ายกลอโคไฟท์ คงเห็นกันแล้วว่าอนุกรมวิธานวิทยาของพืช มีอยู่มากมายและซับซ้อนเพียงใด คงไม่จำเป็นที่เราต้องจำหน้าตาแผนผัง ครอบครัวของพืชได้ทั้งหมดหรอก แต่สำคัญมากที่เราต้องรู้ว่า แผนผังพวกนี้เกิดขึ้นมาได้อย่างไร สปีชีส์นั้นถูกจัดกลุ่มกันไว้ได้ด้วย สปีชีส์อื่นๆที่มีความเกี่ยวข้องกัน อีกทั้งยังมีอีกหลายสปีชีส์ที่มารวมตัวกัน เพื่อเกิดเป็นกลุ่มสปีชีส์ที่ใหญ่กว่าเดิม เมื่อแผนผังความสัมพันธ์ถูกสร้างขึ้น และบรรพบุรุษที่พืชมีร่วมกัน ก็จะพบได้ในทุกรอยต่อในแผนผัง นี่คือกลไกการทำงานของ อนุกรมวิธานวิทยานั่นเอง