ของผสมและสารประกอบ

อย่างที่รู้ๆกันอยู่ ว่าน้ำ เกิดจากไฮโดรเจนและออกซิเจน แปลว่าน้ำเป็นสารผสมของ สสารสองชนิดนี้เหรอ? หรือว่าน้ำเป็นสสารชนิดเดียวกันแน่? มาดูใกล้ๆ ในระดับอะตอมกันเถอะ นี่คือส่วนผสมของก๊าซออกซิเจน และก๊าซไฮโดรเจน ส่วนผสมนี้ยังเป็นก๊าซอยู่ แต่เมื่อไฮโดรเจนและออกซิเจน ทำปฏิกิริยากัน โมเลกุลของน้ำจะถูกสร้างขึ้น โมเลกุลของน้ำนั้น จะมีพันธะเคมี เชื่อมระหว่างอะตอมต่างๆอยู่ เมื่ออะตอมแต่ละธาตุ มารวมตัวกันโดยมีพันธะเคมี เป็นตัวเชื่อม เราจะเรียกสสารที่ได้ว่า สารประกอบเคมี แล้วเกลือล่ะ? เกลือธรรมดาเกิดจากโซเดียมและ คลอรีน มันเป็นสารผสมหรือสารประกอบกันแน่? ในระดับของอะตอม โซเดียมและคลอรีนฟอร์มตัวเป็น ตาข่ายคริสตัล พวกมันยึดติดกัน ก็คือเกลือนั่นเอง หรือโซเดียมคลอไรด์ เป็นสารประกอบเช่นกัน เกลือและน้ำ และสารประกอบเคมีอื่นๆ เป็นสสารบริสุทธิ์ ไม่ใช่สารผสม แล้วถ้าเราละลายเกลือลงไปในน้ำล่ะ? น้ำเกลือเป็นสารผสมหรือสารประกอบ? มาดูในระดับอะตอมกันเถอะ ว่ามีสารประกอบเคมีอยู่มั้ย? เกร็ดเกลือละลายหมดแล้ว แต่อะตอมไม่ได้สร้างพันธะเคมีกับน้ำเลย ไม่มีสารประกอบถูกสร้างขึ้น ดังนั้น น้ำเกลือจึงเป็นสารผสม สารผสมและสารประกอบมีความ แตกต่างกันมากกว่านี้ มาดูที่คุณสมบัติของสสารที่เกี่ยวข้อง กันเถอะ ไฮโดรเจน และออกซิเจนมีคุณสมบัติ แตกต่างกันมาก ทั้งคู่อยู่ในรูปก๊าซเมื่ออยู่ใน อุณหภูมิห้อง ไฮโดรเจนนั้นเกิดปฏิกิริยาง่าย ส่วนออกซิเจนล้วน ก็ไวไฟมาก แต่น้ำนั้น เกิดปฏิกิริยาได้ยาก แถมเรายังใช้น้ำดับไฟอีกด้วย แล้วโซเดียมกับคลอรีนล่ะ? โซเดียมเป็นโลหะกัดกร่อนซึ่งทำ ปฏิกิริยารุนแรงต่อน้ำ คลอรีนเป็นพิษและเป็นก๊าซที่มีกลื่น เหม็น โชคดีที่เกลือหรือโซเดียมคลอไรด์ ไม่มีคุณสมบัติเหล่านั้นเลย ดังนั้น จึงสรุปได้ว่า สารประกอบมีคุณสมบัติต่างจาก สสารที่เป็นส่วนประกอบของมัน แล้วสารผสมล่ะ? น้ำเกลือ? ทั้งเกลือและน้ำ ยังมีคุณสมบัติของตัวมันอยู่ ความแตกต่างระหว่างสารประกอบ และสารผสม ข้อที่สาม คือสัดส่วนของสสารที่เกี่ยวข้อง ในการเกิดน้ำ เราต้องการอะตอมไฮโดรเจนมากกว่าอะตอม ออกซิเจนสองเท่า ถ้าเราเพิ่มหรือลดอะตอมตัวใดตัวหนึ่ง ก็จะไม่เป็นน้ำเลย สัดส่วนของอะตอมในสารประกอบจะ เท่าเดิมเสมอ แต่ในสารผสมเช่นน้ำเกลือ สัดส่วนสามารถเปลี่ยนแปลงได้ น้ำที่มีเกลือนิดเดียว หรือน้ำที่มีเกลือเยอะ ก็ยังคงเป็นน้ำเกลือเหลืออยู่ ทั้งหมดนี้คือข้อแตกต่างหลักๆ ระหว่างสารประกอบและสารผสม แล้วน้ำตาลทั่วไปล่ะ? เป็นสารผสมหรือสารประกอบเคมีกันล่ะ? มาดูข้อแตกต่างตามหัวข้อนี้ น้ำตาลทำมาจากคาร์บอน ไฮโดรเจน และ ออกซิเจน แต่มันไม่ได้มีสีดำเหมือนถ่านคาร์บอน หรือเป็นก๊าซเหมือนกับไฮโดรเจน หรือออกซิเจน อะตอมของมันเชื่อมติดกันด้วย ด้วยพันธะเคมี ทำให้เกิดโมเลกุล ซึ่งโมเลกุลนี้จะมีอะตอมคาร์บอนสิบสอง อะตอม อะตอมไฮโดรเจน 22 อะตอม และอะตอมออกซิเจนสิบเอ็ดอะตอมเสมอ มันมีสูตรเคมีที่เฉพาะและแน่นอน จึงแปลว่า น้ำตาลเป็นสารประกอบ ไม่ใช่สารผสม