ระดับของค่าพีเอช

สารละลายในน้ำ หรือ เอเควียส อาจเป็นกรด ด่าง หรือเป็นกลาง มันขึ้นอยู่กับจำนวนของไอออนเหล่านี้ ไฮโดรเจนไอออน ยิ่งมีไฮโดรเจนไอออนต่อลิตรมากเท่าไหร่ สารละลายก็ยิ่งเป็นกรดมากขึ้นเท่านั้น และในทางกลับกัน ยิ่งมีไฮโดรเจนไอออนน้อยเท่าไหร่ สารละลายก็ยิ่งเป็นด่างมากขึ้นเท่านั้น ในการวัดความเป็นกรด หรือความเป็นด่างของสารละลายนั้นๆ เราใช้สเกลแบบนี้ โดยเราเรียกมันว่าค่า pH การวัดค่า pH พีเล็กและเอชใหญ่ เป็นการนับจำนวนของไฮโดรเจนไอออน ในสารละลาย แต่การวัดนี้ มีบางอย่างแปลกๆ... อย่างหนึ่งก็คือค่า pH นั้นเป็นค่าตรงข้าม นั่นหมายความว่า หากสารละลายมีไฮโดรเจนไอออนมาก มันจะมีค่า pH ต่ำ สารละลายที่มีค่า pH เท่ากับ สอง... ... มีไฮโดรเจนไอออนมากกว่าสารละลาย ที่มีค่า pH เท่ากับ สี่ นี่หมายความว่า ยิ่งค่า pH ต่ำเท่าไหร่ สารละลายก็ยิ่งเป็นกรดมากเท่านั้น สิ่งที่แปลกอีกอย่างเกี่ยวกับการวัดค่า pH ก็คือจุดกึ่งกลางของสเกลนี้ คือค่า pH ประมาณ เจ็ด สารละลายที่มีค่า pH เท่ากับ เจ็ด จะไม่เป็นกรดหรือด่าง อย่างเช่น น้ำเปล่า เป็นต้น ถ้าค่า pH ต่ำกว่าเจ็ด ก็แปลว่าสารละลายนั้นมีไฮโดรเจนไอออน มากกว่าน้ำเปล่า ค่า pH น้อยกว่าเจ็ดแปลว่าสารละลายนั้น เป็นกรด ถ้าค่า pH มากกว่าเจ็ด แปลว่ามันมีไฮโดรเจนไอออนน้อยกว่า น้ำเปล่า ซึ่งหมายความว่า มันเป็นด่าง มาดูตัวอย่างกันเถอะ: น้ำอัดลมนั้นเป็นกรดมากกว่าน้ำเปล่า มันมีค่า pH ประมาณ 5 หนึ่งช่องในสเกล pH นี้ หมายถึง จำนวนไฮโดรเจนไอออนที่เพิ่มขึ้น สิบเท่า น้ำอัดลมมีค่า pH ต่ำกว่าน้ำเปล่า ลงมาสองช่อง ดังนั้นแปลว่ามันมีไฮโดเจนไอออนมากกว่า หนึ่งร้อยเท่า น้ำมะนาวนั้นเป็นกรดมากกว่าน้ำอัดลม ซะอีก มันมีค่า pH ประมาณ 2.5 กระเพาะของเรามีกรดไฮโดรคลอริกเจือจาง อยู่ โดยมีค่า pH ประมาณ 1 ถึง 2 ขวดๆนี้มีกรดไฮโดรคลอริกเช่นกัน แต่เข้มข้น ตอนนี้ เราต้องขยายสเกลออกไปให้ต่ำกว่าศูนย์ มันเป็นกรดมากจนค่า pH ของมันคือลบหนึ่ง ใช่แล้ว ค่า pH สามารถติดลบได้ สารที่มีความเป็นกรดมากจะมี ฤทธิ์กัดกร่อนสูง ทีนี้มาดูที่สารที่เป็นด่าง ซึ่งมีค่า pH สูงกว่าเจ็ดบ้าง นี่คือสารละลายของโซเดียมไบคาร์บอเนต ซึ่งเป็นสารที่อยู่ในผงฟู ถ้าเราละลายมันในน้ำให้ได้มากที่สุดเท่า ที่จะทำได้ ค่า pH อาจสูงได้ถึงเก้า น้ำยาล้างจานเป็นด่างมากกว่านั้นอีก มันมีค่า pH ประมาณ 11 สูงกว่านี้มีอีกมั้ย? มีสิ สารละลายเข้มข้นของ โซเดียมไฮดรอกไซด์ อาจมีค่า pH สูงกว่า 15 สารที่มีความ เป็นด่างสูงมีฤทธิ์กัดกร่อนสูง เช่นเดียวกับสารที่มีความเป็นกรดสูง ในการวัดค่า pH อย่างคร่าวๆ เราสามารถวัดได้ด้วยสารที่เปลี่ยนสี ตามความเป็นกรดของสารละลายนั้นๆ มันคือ pH อินดิเคเตอร์ อินดิเคเตอร์แต่ละชนิดจะเปลี่ยนสี ในแต่ละช่วงสเกลของอิดิเคเตอร์ ถ้าเราอยากวัดค่า pH ให้ได้แม่นกว่านั้น เราอาจใช้กระดาษวัดค่า pH ซึ่งเป็นกระดาษที่มีอินดิเคเตอร์ ชนิดต่างๆอยู่ และบนกล่อง จะมีตารางเทียบสี ที่บอกเราว่าสีแต่ละสีหมายถึงค่า pH เท่าไหร่ หากอยากจะวัดให้แม่นกว่านั้นอีก ยังมีอุปกรณ์ที่เรียกว่า pH มิเตอร์ ซึ่งสามารถวัดค่า pH ได้ละเอียดถึงสองจุดทศนิยม ค่า pH ใช้ในการวัดความเป็นกรด หรือด่างของสารละลายต่างๆ ยิ่งมีค่า pH ต่ำ ก็แปลว่าสารละลาย มีไฮโดรเจนไอออนมาก และมีความเป็นกรดมาก จุดกึ่งกลางของค่า pH คือเจ็ด สารละลายที่เป็นกรด มีค่า pH ต่ำกว่าเจ็ด สารละลายที่เป็นด่าง มีค่า pH สูงกว่าเจ็ด หากสารละลายมีค่า pH เท่ากับเจ็ด แปลว่ามันไม่มีความเป็นกรดหรือ เป็นด่างเลย